De impact van de wereldwijde corona-pandemie is verstrekkend. En spijtig genoeg voor heel wat zakelijke overeenkomsten nefast. De gemaakte afspraken kunnen niet standhouden, tot grote frustratie van beide partijen. Bemiddeling over verbroken contracten blijkt meer dan ooit nodig. Want niet zelden leiden de verbroken contracten tot geschillen en conflicten.

Te midden van de Covid-19-pandemie werden en worden veel overeenkomsten van de ene op de andere dag onhoudbaar of onlogisch. Of het nu gaat om het huren van een congresruimte, het inhuren van werknemers voor een nieuw filiaal, het overlaten van een horecazaak die inmiddels de deuren dicht heeft. Maar het is niet eenvoudig om een ​​ondertekend contract op te zeggen zonder een juridische procedure te riskeren. Een aanpak die het alleen erger en pijnlijker maakt. En bovendien veel tijd en geld kost.  De bestaande overeenkomst herbekijken en opnieuw onderhandelen, bijgestaan door een geoefend en beslagen bemiddelaar, kan helpen om tot bevredigende oplossingen te komen. En dit zonder voor de rechter te belanden. Een belangrijke strategie bij het zoeken naar een duurzame en wederzijds aanvaardbare oplossing is de belangen van de betrokken partijen in kaart te brengen.

Bij het oplossen van, hebben we van nature uit vaak de neiging ons te concentreren op onze machtspositie. Staan we sterker dan de andere in onze schoenen, kunnen wij de strijd naar onze hand zetten? Of we klampen ons halsstarrig vast aan de wet dicteert. Als we onderhandelen vanuit een machtspositie, kunnen we al snel overheersen en bepaalde zaken afdwingen van de wederpartij, of dreigen dat te doen. Zo kunnen bijvoorbeeld kosten worden opgelegd. Waardoor de zaak eigenlijk niet geholpen wordt, en vooral een langere termijn samenwerking op het spel gezet wordt.

Of de partijen willen de weg van de wet bewandelen. Dan kiest men voor een strijd tussen advocaten, en het geschil wordt beslecht door een derde partij. Dat kan een arbiter  zijn, als er wordt gekozen voor een private instelling zoals Cepani. Of het is de ondernemingsrechter als de partijen voor de publieke rechtbank kiezen.

Wil men daarentegen de regie van het conflict zelf in handen houden, en werken aan een duurzame uitkomst, dan is de weg van bemiddeling de betere optie.

Bij bemiddeling over verbroken contracten ligt de focus op de belangen van beide partijen. Begeleid door een erkend bemiddelaar, lost men het geschil op door de onderliggende belangen van beide partijen aan bod te laten komen. De behoeften, verlangens, zorgen en angsten die voor beiden spelen worden bespreken. Steeds opnieuw stelt de bemiddelaar vast dat een aantal belangen gemeenschappelijk zijn voor beide partijen. Ander belangen zijn duidelijk tegenstrijdig, en tenslotte zijn er belangen die verschillend evenwel verzoenbaar zijn. Van hieruit wordt gewerkt richting creatieve oplossingen. Vaak is er veel meer dan de partijen aanvankelijk denken, en kan de taart die moet verdeeld worden groter gemaakt worden. Wat voor de ene partij werkelijk belangrijk is, is dat voor de andere partij niet altijd. Als deze laatste dat kan aanbieden, en daarvoor iets terugkrijgt wat werkelijk meerwaarde biedt, dan bewegen de partijen zich in de richting van een win-win oplossing.

Bij bemiddeling over verbroken contracten is de uitkomst altijd een zelfgekozen oplossing waar beide partijen zich kunnen in vinden. Indien deze is tot stand gekomen met een Erkend Bemiddelaar, kan deze overeenkomst worden bekrachtigd door de rechtbank. Dit noemt men homologatie. Daardoor krijgen de nieuwe afspraken de draagkracht en afdwingbaarheid van een vonnis.

Het uitoefenen van rechten of macht leidt vaak tot escalatie van geschillen. Als de andere partij niet buigt voor uw dreigement of eisen, bevindt u zich mogelijk in een moeilijke financiële of juridische situatie. Zelfs als u uw zin krijgt, blijft altijd de vraag : ben u blij met het resultaat?

Onderzoek en praktijkervaring tonen aan dat een op belangen gebaseerde strategie voor het oplossen van conflicten doorgaans meer voldoening en duurzame relaties oplevert.  En dat is waar het in bemiddeling over gaat.

Trouwens, door de gedeelde kosten komt bemiddeling een stuk goedkoper uit dan via de rechtbank. En het tempo en de kalender bepalen de betrokken partijen zelf. En de meesten kiezen ervoor een stuk sneller te gaan dan de geijkte procedures en tijdslijnen van de rechtbank voorschrijven.

Als er zoveel evidentie is, en zoveel baat bij bemiddeling en principieel onderhandelen, op basis van belangen, waarom zien we deze mogelijkheid zo vaak over het hoofd? Ons reptielenbrein speelt hier parten. Als we ons boos voelen, komen we in vecht- of vluchtmodus. In vechtmodus gaan we op onze strepen staan, en als we niet krijgen waar we menen recht op te hebben, gaan we ‘ervoor vechten’. Onze tunnelvisie snijdt een groot deel van ons gezichts- en denkvermogen af, we zien letterlijk niet verder dan onze neus lang is. En er ontstaat een vicieuze cirkel van op macht gebaseerde bedreigingen. Die op hun beurt dan uitmonden in de rechtbank.

Als we daarentegen onszelf gunnen om rustiger te worden en de tijd nemen om na te denken voordat we reageren, gaat ons denkend brein het weer overnemen. Samen rond de tafel gaan. Met een erkend bemiddelaar. De belangen in kaart brengen. En van daaruit tot creatieve, nieuwe oplossingen komen.

Hilde Celeste De JongeHeb je vragen omtrent bemiddeling? Wil je peilen of jouw kwestie bemiddelbaar is? Neem vrijblijvend contact op met Hilde Celeste De Jonge, ervaren bemiddelaar in zakelijke, sociale en familiale kwesties.

De Ronde Tafel Bemiddeling. hilde@de-ronde-tafel.be