Verschillende elementen van een conflict dragen bij tot escalatie. In het heetst van de strijd kan het moeilijk zijn om rationeel na te denken Hoe is het zover gekomen? En hoe kunt u de zaken verbeteren?  Dor even stil te staan bij de elementen van het conflict kunt u het geschil rationeler beoordelen. En manieren bedenken om het aan te pakken.

Hoewel er veel elementen van een conflict zijn, behoren de volgende drie tot de belangrijkste om ons te helpen vaststellen wat er fout gaat.

  1. Belangen.

Conflicten ontstaan vaak wanneer we niet goed nadenken over onze eigen belangen. U kunt zich bijvoorbeeld beledigd voelen als u in de wandelgangen hoort dat een collega met de volle eer gaat strijken voor een project dat u samen heeft afgerond. U hebt er zeker belang bij om die verkeerde indruk op korte termijn te corrigeren. Als het waar is, tenminste. Tegelijkertijd ziet u misschien een groter langetermijnbelang over het hoofd. Bijdragen aan een functionele werkplek waar conflicten productief worden afgehandeld. En waar zo relaties sterker worden. Wanneer u dergelijke langetermijnbelangen op de voorgrond plaatst, bent u beter in staat het gerucht zorgvuldig te onderzoeken dan uw collega onmiddellijk te confronteren.

Wanneer conflicten escaleren, kan een nieuw belang naar voren komen. Zo is er de wens om de andere partij te straffen of anderszins schade toe te brengen voor vermeend wangedrag. Dit belang bij het nemen van wraak ontstaat vaak wanneer we het slechtste aannemen van de andere partij en diens bijdrage aan het conflict.

Zo is er het fenomeen van de attributiefout, een alomtegenwoordige menselijke neiging. Wanneer er in ons leven dingen fout gaan, geven we vaak de schuld aan factoren waar we geen invloed op hebben. Maar wanneer het bij anderen fout gaat, zijn we geneigd fundamentele aspecten van hun karakter de schuld te geven.

Bij het beheren van conflicten in organisaties en daarbuiten kan het erkennen van onze eigen potentiële bijdrage aan conflicten ons helpen ons te concentreren op onze belangen op lange termijn en te onderhandelen over oplossingen.

  1. Opties

Onze opties of alternatieven zijn nog een van de primaire elementen van een conflict. Ervaren onderhandelaars begrijpen hoe belangrijk het is om hun beste alternatief voor een onderhandelde overeenkomst, of BATNA, vast te stellen voordat de besprekingen beginnen. Als we een sterk besef hebben van onze BATNA, zullen we ons zodanig positioneren dat we niet minder accepteren dan we elders kunnen krijgen en onze onderhandelingspositie vergroten.

Partijen in een conflict moeten ook nadenken over hun BATNA. Dat wil zeggen wat ze zullen doen als ze er niet in slagen het geschil op te lossen. Afhankelijk van de situatie kan dit betekenen dat zij hun relatie beëindigen. Of een formele klacht indienen. Of zelfs een rechtszaak aanspannen.

Helaas zijn we geneigd te optimistisch te zijn over onze kansen op succes bij rechtszaken, arbitrage en andere risicovolle methoden van conflictoplossing. Onderzoekers hebben ontdekt dat we de kans overschatten dat een rechter of andere scheidsrechter in ons voordeel beslist.

Om deze valstrik te vermijden moeten wij minstens evenveel tijd besteden aan het nadenken over het bewijsmateriaal en de meningen die de andere partij zou presenteren als aan het nadenken over de verdiensten van onze eigen zaak. Als we dat doen, kunnen we komen tot een rationelere beoordeling van wat er is gebeurd. En zijn we meer bereid om te onderhandelen over de beëindiging van het conflict.

  1. Identiteit.

Conflicten raken vaak ons diepste gevoel van onze eigen identiteit. Een paar voorbeelden van conflictsituaties: als je baas je ervan beschuldigt dat je een opdracht slecht hebt uitgevoerd, kun je het gevoel hebben dat je identiteit als bekwame, hardwerkende werknemer wordt aangevallen.

Omdat ze ons doen twijfelen aan onze essentiële bekwaamheid en goedheid, kunnen dergelijke “identiteitsbevingen” ons uit balans brengen en conflicten verergeren. Wanneer de andere partij zich ook aangevallen voelt, kunnen we concluderen dat de relatie niet meer te redden valt.

Een belangrijke stap in conflictbeheersing is het onderzoeken en erkennen van onze identiteitskwesties. We moeten nadenken over onze eigen kwetsbaarheden – waarvan sommige dateren uit onze kindertijd – en hoe die in het heden doorklinken. Als je je als kind vaak over het hoofd gezien voelde, kun je snel denken dat anderen je buitensluiten of negeren.

Vergeet niet dat dergelijke conclusies een over-simplificatie of verkeerde interpretatie van het probleem kunnen zijn. Door na te denken over onze bijdragen en onszelf te vergeven voor onze misstappen, kunnen we beter luisteren naar het perspectief van de ander . En dat is een belangrijke stap in het oplossen van conflicten.

Voor meer informatie neem contact op met Hilde Celeste De Jonge, Erkend Bemiddelaar van De Ronde Tafel Bemiddeling en Advies

Zij staat je graag, geheel vrijblijvend, te woord.